Staking là gì? Hướng dẫn Staking từ A-Z cho người mới bắt đầu 2024

Staking đang trở thành một trong những xu hướng nóng nhất trên sàn giao dịch tiền điện tử. Các nhà đầu tư đang tìm kiếm cách kiếm thu nhập thụ động từ nguồn tiền điện tử họ sở hữu thông qua Staking. Vậy Staking là gì? Cách Staking cho người mới bắt đầu như thế nào? Hãy cùng kienthuctrader.net tìm hiểu nhé.

Staking là gì?

Staking hay Staking coin là một hành động giữ và khóa một số lượng coin nhất định để hưởng phần thưởng từ chúng. Số lượng coin này có thể khóa trong ví hoặc trong nhóm Staking Pool trong một thời gian. Phần thưởng mà các nhà đầu tư nhận được phụ thuộc vào lượng Coin stake với thời lượng stake.

Bằng cách Staking Coin, bạn có khả năng bỏ phiếu tạo thu nhập. Nó khá giống với việc một người nào đó sẽ nhận lãi khi giữ tiền trong tài khoản ngân hàng hoặc đưa nó cho ngân hàng để đầu tư.

Staking có những cơ chế nào?

Sau khi tìm hiểu Staking là gì để có thể có cái nhìn chi tiết hơn về Staking chúng ta cùng tìm hiểu Staking có những cơ chế nào nhé.

Proof of Stake

Proof of Stake (PoS) được xây dựng từ ý tưởng những người tham gia có thể khóa tài sản điện tử trong một khoảng thời gian nhất định. Giao thức sẽ được sắp xếp một cách ngẫu nhiên trong một thời gian để xác nhận Block tiếp theo. Trung bình xác suất được chấp thuận tỷ lệ thuận với số lượng tiền điện tử, tức là nhà đầu tư sở hữu càng nhiều tiền, cơ hội được chấp thuận càng lớn.

Việc sản xuất các block thông qua Staking cho phép khả năng về mở rộng quy mô Blockchain. Do vậy, đây là lý do khiến mạng Ethereum lên kế hoạch chuyển từ cơ chế truyền thống sang PoS với tên gọi ETH 2.0.

Delegated Proof of Stake

Delegated Proof of Stake hay còn gọi là DPoS, làm cách tăng tốc độ giao dịch và tạo Block mà không ảnh hưởng đến cơ chế khuyến khích phi tập trung của Blockchain. DPoS thực hiện điều này một cách dân chủ tạo ra một hệ thống biểu quyết phụ thuộc vào danh tiếng của ngươi tham gia.

Sau đó, một người hoặc một tổ chức xác nhận giao dịch, đóng Block của đồng coin được gọi là node hoặc masternode. Nếu bất kỳ một node nào hoạt động không theo quy tắc, họ sẽ nhanh chóng bị trục xuất và được node khác thay thế.

Leased Proof of Stake

Leased Proof of Stake hay còn được gọi là LPoS tương tự như PoS, ngoại trừ việc người dùng có thể tùy chọn cho người khác thuê Staking của họ.

Người dùng sẽ cho thuê một lượng tiền điện tử tối thiểu cho các node có chất lượng cao và sẽ kiếm lại được thu nhập thu động từ lợi nhận phần trăm số tiền thưởng.

Masternode Proof of Stake

Masternode Proof of Stake (MPoS) được giới thiệu vào năm 2019, gần giống như PoS nhưng nó mở rộng hơn nhằm điều hướng các nhà đầu tư rất lớn. Với quy mô đầu tư này, họ sẽ nhận thêm đặc quyền và tiền thưởng hơn so với cơ chế PoS. Khi masternode cam kết Staking một lượng tiền ảo, họ có thể nhận tiền thưởng cố định liên tục, thậm chí có thể nhận lên đến 45% tiền thưởng.

Lợi ích của Staking là gì?

Sau đây là một số lợi ích cho các nhà khai thác với cơ chế Staking:

• Loại bỏ sự phụ thuộc vào phần cứng cao cấp: Cơ chế đồng thuận PoS giải phóng khai thác khỏi sự ràng buộc của phần cứng máy tính cao cấp. Mỗi node được kết nối với một ví blockchain, nó được đảm bảo theo một tỷ lệ cố định của các giao dịch mạng, không phụ thuộc vào sức mạnh xử lý từ phần cứng của máy tính.
• Các nhà đầu tư có thể tham gia xác nhận giao dịch: Các nhà đầu tư nắm giữ đủ số lượng token có thể tham gia xác nhận các giao dịch trên mạng, tăng tính minh bạch và sự tin cậy trong quá trình giao dịch.
• Bảo toàn giá trị của tài sản đã stake: Giá trị của tài sản tham gia staking qua PoS không chịu ảnh hưởng từ sự mất giá theo thời gian như máy ASIC và các thiết bị khai thác khác. Điều này chỉ phụ thuộc vào biến động giá thị trường.
• Thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng: PoS là cơ chế đồng thuận thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng hơn so với PoW, được sử dụng trong mạng Bitcoin. Điều này giúp giảm ảnh hưởng đến môi trường và chi phí năng lượng.
• Giảm thiểu rủi ro tấn công 51%: PoS giúp giảm thiểu mối đe dọa từ các cuộc tấn công 51% trong mạng, tăng cường tính an toàn và ổn định của hệ thống.

Trong số các lợi ích này, staking đặc biệt nổi bật với việc loại bỏ nhu cầu đầu tư vào các thiết bị phần cứng đắt tiền, mang lại lợi nhuận ổn định và dự đoán được cho các nhà khai thác. Ngược lại, trong cơ chế PoW, phần thưởng là ngẫu nhiên và tập trung vào các hệ thống máy tính cao cấp.

Kiếm tiền từ Staking như thế nào?

• Kiếm tiền thụ động: Cơ chế PoS cho phép bạn kiếm tiền một cách thụ động. Bạn chỉ cần gửi token lên một nền tảng hỗ trợ staking và giữ chúng ở đó. Không cần phải thực hiện bất kỳ giao dịch hoặc di chuyển nào, bạn vẫn có thể đạt được thu nhập thụ động từ việc stake token hàng tháng.
• Stake trên ví “chính chủ”: Nhiều dự án blockchain phát triển ví riêng để người dùng có thể giữ, nhận và chuyển token một cách thuận tiện. Hơn nữa, các ví này thường tích hợp tính năng staking. Bạn chỉ cần tải xuống ví, giữ token và có thể nhận được phần thưởng từ việc tham gia vào quá trình staking.

Ví dụ: Trust Wallet cho phép người dùng stake trực tiếp các token như ATOM, EVMOS trên nền tảng của ví để nhận lợi nhuận.

• Stake token trên sàn giao dịch: Nhiều sàn giao dịch hiện nay đã tích hợp nền tảng staking, giúp người dùng kiếm thu nhập thụ động thông qua việc stake token trực tiếp trên ví sàn. Ưu điểm của phương thức này là bạn có thể nhanh chóng thực hiện giao dịch token nếu thị trường có biến động mạnh, mà không cần phải chờ đợi thời gian gửi từ ví cá nhân lên sàn.

Ví dụ: Binance cho stake USDT để kiếm lợi nhuận APR là 11%.

Việc kiếm tiền từ staking không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn đơn giản và thuận tiện, làm cho nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho những người muốn tận dụng tiềm năng tăng giá của token.

6 thông số cần chú ý khi Staking Coin

1. Tỉ lệ lạm phát

​Đây là tỉ lệ coin mới sinh ra so với lượng coin đang được lưu hành. Trong Staking của cơ chế PoS, phần thưởng cho các staker đến từ 2 nguồn là phí giao dịch và block mới được sinh ra. Tức là, sẽ có lượng coin mới được sinh ra đưa vào thị trường sinh ra lạm phát.

Tỉ lệ lạm phát này ảnh hưởng trực tiếp tới lượng lưu thông và giá của đồng coin đó. Đối với các coin có cơ chế PoS thì tỉ lệ lạm phát này luôn luôn có.

2. Thời gian lock

Đây là thời gian mà coin bị lock. Thời gian này nhà đầu tư có thể chọn ngay từ đầu. Thường các dự án sẽ cho các tuỳ chọn từ đầu. Ví dụ: 1 tháng, 3 tháng, hay 1 năm… Sau khoảng thời gian này nhà đầu tư mới có thể nhận lại lượng coin đã tham gia stake.

Với các Node hoặc MasterNode tham gia stake thường xác định lock luôn trong suốt thời gian làm Node. Trong thời gian ấy, họ nhận reward làm nguồn thu.

3. Thời gian unlock

Phần lớn các nhà đầu tư đều có thể un-stake trước khi kết thúc quá trình stake. Tuy nhiên, nhà đầu tư sẽ không thể nhận lại coin ngay sau khi nhấn nút “un-stake” mà thường sẽ phải mất 1 khoảng thời gian nhất định.

Các dự án tạo ra quy tắc này để việc un-stake không ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của mạng lưới và họ có thời gian xử lý nếu lượng coin un-stake quá lớn.

Ví dụ: Trong TomoChain, các voter cho Masternode nếu muốn unstake sẽ nhận được sau 48h. Còn đối với Masternode muốn dừng hoạt động, họ sẽ chỉ nhận được TOMO sau 30 ngày.

4. Lãi suất Staking

Đây có lẽ là thông số nhà đầu tư quan tâm nhiều nhất. Đây là tỉ lệ lãi nhà đầu tư được nhận sau 1 khoảng thời gian Staking. Con số này càng lớn thì lượng coin nhận được sau khi stake càng lớn.

Tuy nhiên, để tối ưu nhất thì ngoài con số lãi suất cao chúng ta còn cần quan tâm tới các chỉ số khác nữa.

5. Số lượng tối thiểu để tham gia stake

Đây là lượng coin tối thiểu để 1 user có thể bắt đầu tham gia Staking. Tuỳ vào từng dự án mà con số này có thể khác nhau.

Ví dụ: TomoChain yêu cầu 100 TOMO, Decred (DRC) cần tối thiểu 5 DRC để bắt đầu Staking.

6. Weight (Độ tuổi coin và số lượng coin)

Weight bao gồm độ tuổi coin và số lượng coin. Ở đây nhà đầu tư có thể hiểu nó như sức nặng của coin.

Giá trị Weight này càng cao (lượng coin càng lớn và thời gian coin tham gia stake càng lâu) thì khả năng giành được quyền xử lý giao dịch và tạo khối càng lớn. Vì vậy, nó ảnh hưởng trực tiếp tới reward (phần thưởng) mà nhà đầu tư sẽ nhận được trong tương lai.

Hướng dẫn các bước Staking cơ bản cho người mới

Điều kiện thực hiện Staking là gì?

Bạn cần nhớ những điều kiện chung phổ biến như sau:

• Ví trực tuyến 24/7.
• Ví hỗ trợ Staking.
• Có lượng tiền ảo tổi thiếu.

Người đầu tư có thể chọn 1 trong 3 công cụ dưới đây để Staking:

• Thực hiện với máy tính kết nối mạng internet 24/7.
• Sử dụng máy chủ ảo (VPS).
• Sử dụng dịch vụ Staking.

Khi sử dụng 2 công cụ đầu tiên, nhà đầu tư sẽ tự quản lý mã PIN giao dịch, trong khi công cụ thứ 3 sẽ do bên thứ 3 quản lý.

Chọn các sàn giao dịch tiền điện tử áp dụng cơ chế Staking

Hiện nay có rất nhiều sàn giao dịch áp dụng cơ chế Staking, các sàn sẽ tính phí dịch vụ của người dùng. Các sàn giao dịch Staking phổ biến như:

• Binance
• Crypto.com
• Coinbase
• CEX
• Tezos

Khi sử dụng dịch vụ trên các sàn, bạn sẽ không nhận được toàn bộ lợi nhuận thụ động và không được tự quản lý mã PIN giao dịch.

4 bước thực hiện Staking

1. Chọn 1 loại coin có áp dụng cơ chế Staking, cái này tùy thuộc vào nhu cầu và nguồn vốn, kỳ vọng của người đầu tư.
2. Cài đặt ví điện tử và chuẩn bị máy tính để sẵn sàng thực hiện Staking.
3. Nạp coin vào ví điện tử hoặc nạp tiền trên các sàn giao dịch uy tín.
4. Theo dõi các thông tin về lãi suất, lạm phát, giá, độ tuổi và số lượng của đồng coin (gọi chung là Weight), tiếp tục chờ đến khi coin trưởng thành và hưởng tiền thưởng thụ động.

Các rủi ro khi Staking là gì?

Staking là hình thức đầu tư đem lại lợi nhuận đều đặn, nhưng chúng cũng có những rủi ro nhất định:

Trong suốt thời gian Staking, lượng coin tham gia stake bị khoá lại. Nhà đầu tư sẽ không thể thực hiện bất kỳ việc mua/bán hay trading nào với lượng coin này. Việc un-stake sẽ khiến nhà đầu tư không đạt được phần thưởng như mong muốn ban đầu.

Thường thì để un-stake nhà đầu tư cũng sẽ phải mất 1 khoảng thời gian để lấy lại số coin đã mang đi stake. Có thể khi nhận được số coin đó thì cơ hội đã qua rồi.

Không phải lúc nào Staking cũng có lời. Rủi ro lớn nhất nhà đầu tư có thể gặp phải là giá coin down.

Ví dụ: Nhà đầu tư stake 1,000 coin X (giá $0.1/X) với lãi suất là 30%/năm. Tới khi nhà đầu tư nhận lãi thì tổng số coin nhận được sẽ là 1,300 coin X. Nhưng nếu giá chỉ còn $0.07/X thì tổng giá trị lúc này còn $91 đô la (thấp hơn $100 đô la đầu tư ban đầu).

Tác động của Staking tới giá đồng coin

Việc người dùng Staking đối với các dự án sử dụng cơ chế đồng thuận PoS có ý nghĩa quyết định đối với cả mạng lưới Blockchain đó. Việc ấy là hiển nhiên.

Nhưng với các dự án áp dụng cơ chế PoS, khi bắt đầu cho phép Staking thì nó tác động thế nào tới giá cả của đồng coin đó?

Một số tác động tới nguồn cung và lưu thông mà anh em có thể thấy ngay: Lượng coin mang đi stake sẽ bị lock trong khoảng thời gian đó. Có nghĩa là số coin này không thể tham gia lưu thông, mua bán trên các sàn giao dịch. Vì vậy, nó khiến cho lượng coin lưu thông trên thị trường giảm đi.

Về cơ bản, khi lượng cung trong thị trường giảm đi tức là độ khan hiếm của nó tăng lên, nó sẽ làm cho giá tăng. Đây là quy luật cung cầu cơ bản.

Chúng ta hãy lấy 1 ví dụ cụ thể như sau với đồng TOMO:

• Ngày 10/12/2018, TomoChain công bố chương trình cho các ứng viên chạy Masternode.
• Ngày 14/12/2018, TomoChain chính thức ra mắt Mainnet và cho phép các Masternode stake đồng TOMO coin. Đồng thời cho các người dùng khác voting cho các Masternode này.
• Ngày 08/08/2019, đang có 39,851,005 TOMO (chiếm 64.5% tổng lưu thông trên thị trường) đang được stake để tham gia vào cơ chế đồng thuận PoSV. Giá TOMO tăng tới 300% trong khoảng thời gian từ lúc bắt đầu cho phép Staking.

Chính vì Staking có khả năng làm tăng giá coin, nên nhiều dự án mặc định áp dụng cơ chế này để “chiều” lòng cộng đồng. Dần dần, giá coin cũng không còn tăng nữa, nên mọi người chỉ xem đây là hình thức tương tự gửi tiết kiệm nếu muốn giữ coin dài hạn.

Các thuật ngữ liên quan đến Staking

Equity stake là gì?

Equity stake là tỷ lệ cổ phần được thỏa thuận giữa những công ty startup và những người đầu tư.

Cách thức hoạt động: Trước khi thỏa thuận để huy động vốn, các Startup sẽ định mức giá trị (hay còn gọi là Valuation) công ty của mình. Sau đó, dựa vào mức định giá và số vốn của những người đầu tư cung cấp, họ sẽ sở hữu một lượng cổ phần nhất định của công ty gọi vốn. Khi công ty gọi vốn hoạt động có lời thì nhà đầu tư sẽ được nhận lợi tức theo tỷ lệ sở hữu cổ phần.

Staking Binance là gì?

Staking Binance cho phép người dùng tham gia Stake để đổi lấy cơ hội nhận thưởng trong môi trường thân thiện với người dùng thông qua nhiều sản phẩm khác nhau, ví dụ như Staking ETH 2.0 và Staking cố định.

Kết luận

Bài viết trên đây đã cung cấp cho các bạn thông tin Staking là gì. Staking mở ra rất nhiều cơ hội kiếm lợi nhuận cho người đầu tư. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt ưu điểm, nhà đầu tư cần chú ý đến những rủi ro. Do vậy, bạn cần cẩn trọng khi đứng trước quyết định đầu tư vào các sàn giao dịch tiền ảo.